Με γοργούς ρυθμούς ανάπτυξης κινήθηκε η αγορά του ελληνικού ηλεκτρονικού εμπορίου (υπηρεσιών και προϊόντων επιχειρήσεων προς καταναλωτή)κατά τη διάρκεια του 2012, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήρι Ηλεκτρονικού Εμπορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όπως φαίνεται από την έρευνα, 1.9 εκατομμύρια Έλληνες συνολικά αγόρασαν on-line προϊόντα ή υπηρεσίες αξίας 2,9 δισ. ευρώ, έκαναν κατά μέσο όρο ετησίως 20 αγορές μέσω του διαδικτύου συνολικής αξίας 1.600 ευρώ. Σε σχέση με το 2011, στους βασικούς δείκτες μέτρησης της on-line αγοράς είχαμε αύξηση το 2012 κατά 25-35% ενώ στις συνολικές αγορές η αύξηση ήταν πάνω από 50% σε σχέση με το 2011. Η μεγάλη σημασία του διαδικτύου για τις αγορές καταγράφεται επίσης από την τάση ότι οι on-line καταναλωτές για το 50% των αγορών τους που έκαναν το 2012 σε φυσικά καταστήματα είχαν ψάξει, συγκρίνει προϊόντα, και κάνει έρευνα αγοράς στο Internet πριν κάνουν την αγορά.
Στην πρώτη θέση όσον αφορά τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που αγοράσθηκαν online το 2012 αναρριχήθηκαν οι ταξιδιωτικές υπηρεσίες (3η θέση το 2011), ενώ σημαντική αύξηση παρουσίασαν επίσης τα είδη ένδυσης και υποδήματα (από την 10η στην 5η θέση) λόγω των προτιμήσεων των Ελλήνων καταναλωτών για αγορά επώνυμων (αλλά ταυτόχρονα) φθηνών προϊόντων που ήδη προσφέρουν αρκετά ηλεκτρονικά καταστήματα πλέον στην κατηγορία αυτή. Αξιοσημείωτη είναι πλέον η εμφάνιση για πρώτη φορά μίας νέας μεγάλης κατηγορίας υπηρεσιών γύρω από τις τηλεπικοινωνίες, ασφάλειες, ενοικίαση / πώληση, χρηματοοικονομικά / νομικά. Ανά μεγάλη κατηγορία, τα φυσικά προϊόντα έχουν την πρωτιά, με τις υπηρεσίες να έρχονται δυναμικά δεύτερες και τα ψηφιακά προϊόντα με αρκετή διαφορά στην τρίτη θέση.
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο της έρευνας που αντικατοπτρίζει την συμπεριφορά του έλληνα καταναλωτή, είναι ότι μόνο το 61% των αγορών πραγματοποιήθηκε σε ελληνικά sites (στις ευρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο ποσοστό είναι 80%). Σημαντική είναι και η επίδραση των on-line προσφορών, αφού 8/10 τα επισκέπτονται και 6/10 αγοράζουν μέσω των προσφορών (μόνο όμως το 7% αγοράζει πολύ συχνά), ενώ η επίσκεψη στο κατάστημα για την παραλαβή του προϊόντος παραμένει ακόμα σημαντική, καθώς το 1/3 των καταναλωτών την προτιμούν.
Από την άλλη πλευρά, στα προβλήματα και τους ανασταλτικούς παράγοντες του ηλεκτρονικού εμπορίου, η δυσπυστία παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, αφού 7/10 on-line καταναλωτές αναφέρουν ως πρώτο παράγοντα επιλογής ηλεκτρονικού καταστήματος την “προσφορά ασφαλούς τρόπου πληρωμής μέσω γνωστού φορέα”. Στην δεύτερη θέση, όπως και πέρυσι παραμένουν οι ξεκάθαροι όροι χρήσης (πχ. επιστροφή προϊόντων) ενώ πολύ κοντά είναι η ευκολία στην πλοήγηση / επιλογή, η εξυπηρέτηση και η ευχρηστία / σχεδίαση του site. Σημαντικό στοιχείο που δείχνει σε ένα βαθμό ότι ωριμάζει η αγορά, είναι ότι πλέον ο Έλληνας online καταναλωτής αναφέρει όλες τις μεταβλητές επιλογών που ανήκουν στις 4 μεγάλες κατηγορίες θεμάτων που λαμβάνονται υπ’ όψη στην ανάπτυξη ενός επιτυχημένου ηλεκτρονικού καταστήματος: ασφάλεια / πιστοποίηση, site (γρήγορο / εύχρηστο), εξυπηρέτηση, branding. Βέβαια, η τιμή διάθεσης του προϊόντος και οι προσφορές εξακολουθούν να επηρεάζουν σημαντικά την απόφαση του online καταναλωτή, χαρακτηριστικό των εθνικών οικονομιών που βρίσκονται σε ύφεση, αφού 2/3 αναφέρουν ότι πολύ πιθανόν να αγόραζαν από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα ακόμα και αν δεν κάλυπτε τα παραπάνω κριτήρια αλλά είχε χαμηλές τιμές και πολλές προσφορές.
Όσον αφορά τους τρόπους πληρωμής, η αντικαταβολή παραμένει ακόμη στην πρώτη θέση, χαρακτηρίζοντας την ιδιαιτερότητα του Έλληνα on-line αγοραστή. Παρ ‘ όλα αυτά τα υψηλά ποσοστά στης πιστωτικής κάρτας (με 48%), του Pay Pal (με 43%) και της χρεωστικής κάρτας (με 38%) καταγράφουν την σταδιακή αλλαγή συμπεριφοράς των Ελλήνων καταναλωτών για την εμπιστοσύνη και ασφάλεια των συναλλαγών αλλά και την σοβαρή προσπάθεια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα για προσφορά σχετικών ασφαλών υπηρεσιών καθώς και της συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης των Ελλήνων on-line καταναλωτών.